NOG ALLES CHILL?

NOG ALLES CHILL?

alles chill

We horen en lezen het overal: jongeren hebben het zwaar gehad de afgelopen twee jaar. Scholen gingen, meer dan ééns, dicht en sociale contacten werden beperkt. Men maakt zich zorgen over de achterstand en het welzijn van jongeren. In de media wordt dan ook veel geschreven en verteld over de gevolgen voor jongeren, maar hoe hebben zij deze periode zelf ervaren? En nog belangrijker, wat kunnen wij doen om te helpen?

Michèle Ferrière is consulent bij het Centrum voor Jeugd en Gezin Midden-Limburg. Vanaf het begin van de coronacrisis is zij waakzaam voor de gevolgen voor- en de gezondheid van jongeren. Ze ging in gesprek met leerlingen van middelbare scholen en Gilde Opleidingen in Gemeente Weert. Samen met jongerenwerkers, beleidsadviseurs en wethouders startten zij het project ‘Nog alles Chill…?!’ Daarbij was het uitgangspunt in gesprek gaan met jongeren in plaats van gesprekken voeren over jongeren.

In dit artikel deelt Michèle het verhaal van deze jongeren én geeft ze antwoord op de vraag: hoe kunnen wij helpen?

In maart 2020 sloten de scholen voor het eerst hun deuren.
Zowel in het basis- als voortgezet onderwijs kregen leerlingen online les.
Hoe was dit voor jullie?

John:

Ik vond het ergste dat je elkaar niet gewoon even tegenkomt in de aula en dan een praatje kunt maken. Die spontaniteit heb ik echt gemist. Alle contactmomenten werden vooraf gepland. Daardoor was mijn sociale kring ook maar heel klein. Het mooie is wel dat mijn vriendengroep hierdoor nog hechter is geworden.

Kyra:

Ik vond het eigenlijk wel fijn! Voor mij is naar school gaan en de hele dag mensen en geluiden om mij heen hebben, heel lastig en vermoeiend. Dat klinkt misschien gek omdat iedereen klaagt over het missen van sociaal contact, maar mij gaf het juist rust.

Tim:

Normaal als je iets lastig vindt, niet lekker in je vel zit of veel stress hebt zien de docenten dit aan je en gaan ze het gesprek aan. Met online les is dit minder. Dan moet je zelf om hulp vragen. Sommige mensen kunnen dit, maar ik vind dit lastig en dan doe ik dat meestal niet.

Nederland ging in een ‘intelligente lockdown’. Sociale contacten werden beperkt en vooral ten tijden van de avondklok werd ‘live’ contact ontmoedigd. Hoe hebben jullie die periode ervaren? Hoe was dit voor jullie?

Kyra:

Mijn ouders vinden dat we ons allemaal aan de afspraken en maatregelen moeten houden. Ik heb daardoor niet vaak live afgesproken met vriendinnen. We moesten het doen met sociale media, video bellen en samen online spelletjes doen.

Juul:

Mijn ouders zijn gelukkig best relaxt en snappen dat het moeilijk is om je vrienden zo lang niet te zien. Daarom mocht ik toch vaker met mijn vriendengroep live afspreken. Gewoon bij iemand thuis chillen, zolang dit op een verantwoorde manier ging. Gelukkig maar, want anders was ik echt gek geworden!

Tim:

Ik mocht soms één of twee vrienden bij mij thuis uitnodigen om samen online les te volgen. Dan was je een hele dag samen en dat maakte concentreren makkelijker. De dag was sowieso veel leuker op die manier.

Senna:

Omdat je elkaar niet dagelijks ziet, weet je ook niet hoe het echt gaat met vrienden en klasgenoten. Ik heb een vriendin waar ik me echt zorgen over maakte. Het ging niet goed met haar en ik voelde me machteloos. Echt praten over wat ze voelde deed ze ook niet, zelfs niet veel met mij.

Sinds februari 2022 zitten we in een nieuwe fase, waarbij het openhouden van de samenleving het uitgangspunt is bij het coronabeleid. Waar kijken jullie nu het meest naar uit? En maken jullie je zorgen over de gevolgen op lange termijn?

Gijs:

Ik maak me soms best zorgen over de leerachterstand die we misschien hebben opgelopen. Ik zit in mijn eindexamen jaar en vraag me af wat ik straks tegen ga komen. Welke kennis mis ik? Dat weet ik nu dus niet.

Kyra:

Ik merk dat het mij ontzettend veel energie kost om naar school te gaan, juist omdat we weer met zoveel mensen samen zijn. Misschien kost het me zelfs meer energie dan voor de lockdowns. Ik kijk daarom ook heel erg uit naar de volgende vakantie. Even rust en tijd om mijn accu weer op te laden! Dan is het leuk dat we weer kunnen reizen. Ik kijk echt uit naar onze zomervakantie in de bergen!

Anouk:

Mijn beste vriendinnen en ik hadden tijdens de lockdown iedere dag contact. Met andere klasgenoten of mensen die je minder vaak spreekt, is het contact nu soms wat awkward. Omdat we elkaar zo lang niet konden zien, merk je dat het nu anders is. Alsof we weer aan elkaar moeten wennen. Dit heeft denk ik echt weer even tijd nodig.

OPEN UP!

Ook nu is het belangrijk om met jongeren in gesprek te gaan, en te blijven. Met oprechte interesse, zonder oordeel of gevoel iets te moeten oplossen. Laat zien dat je er bent, maar doe dit vooral niet met de intentie om erachter te komen of ze bijvoorbeeld achterlopen met hun schoolwerk. Stel gewoon eens vaker de vraag: hoe gaat het met je?  Zo ontstaan de mooiste gesprekken.

MAAK HET VERSCHIL!

Durf jij jongeren aan te spreken als je een probleem vermoedt of een gesprekje met de ouders aan te gaan? Eén ding is zeker: de terughoudendheid die jij voelt, ervaren zij nog veel sterker. Oprechte aandacht van volwassenen is van onschatbare waarde voor jongeren met zorgen thuis. Het vergroot hun veerkracht en vermindert (effecten van) stress. Juist als je veel met jongeren omgaat – vrijwillig of professioneel – zijn jouw ogen en oren van levensbelang. Hoe eerder je iets opvalt en hoe sneller je daarop reageert, hoe kleiner het risico dat een situatie escaleert. Bij maak het verschil voor een kind vind je tips en informatie hoe jij het verschil kunt maken.